„Nigdy więcej wojny”

8 maja obchodziliśmy 78. rocznicę zakończenia II wojny światowej i Narodowy Dzień Zwycięstwa. Święto to zostało ustanowione przez parlament w 2015 r. dla upamiętnienia zwycięstwa nad hitlerowskimi Niemcami. Jednocześnie zostało zniesione Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności, nazywane Dniem Zwycięstwa, obchodzone 9 maja zgodnie z dekretem komunistycznych władz z 1945 r.

II wojna światowa zakończyła się podpisaniem aktu bezwarunkowej kapitulacji Niemiec 8 maja 1945 r. o 22.30 czasu środkowo-europejskiego. Działania wojenne zostały przerwane o 23.01. Kapitulacja III Rzeszy oznaczała oficjalny koniec wojny w Europie, nadal jednak toczyły się walki z Japonią. Dopiero jej kapitulacja 2 września 1945 r. zakończyła II wojnę światową. Dla wielu państw klęska Niemiec nie oznaczała, niestety, odzyskania wolności. Dla krajów Europy Środkowo-Wschodniej, także dla Polski, koniec II wojny światowej był początkiem sowieckiego zniewolenia.

Polska wniosła niezaprzeczalny wkład w zwycięstwo nad Hitlerem: Wojsko Polskie było ósmą co do liczebności armią aliancką, nasi żołnierze walczyli na wszystkich frontach tej wojny, w tym: broniąc Polski w 1939, walcząc pod Narwikiem, we Francji i w Bitwie o Anglię 1940, w Afryce 1941-1942, na froncie wschodnim od 1943, pod Monte Cassino, Ankoną, Falaise, Arnhem 1944, wyzwalając Bolonię oraz biorąc udział w zdobyciu Berlina 1945. To polscy matematycy jeszcze w latach trzydziestych złamali kod Enigmy, co pozwoliło wywiadowi alianckiemu śledzić posunięcia Niemców.

Państwo Polskie nigdy nie skapitulowało. Rząd nieprzerwanie prowadził swoja aktywność na emigracji i w okupowanym kraju przez struktury Państwa Podziemnego, które przede wszystkim organizowało walkę zbrojną i wsparcie wywiadowcze dla aliantów. W jego ramach toczyło się życie polityczne, działało tajne szkolnictwo, funkcjonował wymiar sprawiedliwości. Polska Podziemna sprawowała opiekę nad szczególnie prześladowanymi obywatelami, w tym także żydowskimi, i powiadomiła wolny świat o Zagładzie.

Ceną niezłomnej walki z Niemcami była śmierć prawie 6 mln obywateli, w tym ok. 3 mln polskich Żydów. Straty materialne szacowane są na 860 mld dolarów. 40 % dóbr kultury zostało zniszczonych lub wywiezionych. Terytorium Polski skurczyło się o 20%.

Zwycięstwo nad niemieckim totalitaryzmem nie przyniosło upragnionej wolności Europie Środkowej i Wschodniej, w tym Polsce. Została ona oddzielona od demokratycznego świata „żelazną kurtyną” i pozostawała pod dominacją Związku Sowieckiego aż do 1989 r.

opracowanie:
Biblioteka Szkolna
mgr Małgorzata Zielińska
mgr Agata Hajdas