Dnia 3 maja obchodzimy jedno z najważniejszych świąt narodowych – rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. To niezwykle istotne wydarzenie w historii Polski miało miejsce w 1791 roku i było próbą ratowania upadającej Rzeczypospolitej przed całkowitym rozpadem oraz uzależnieniem od sąsiednich mocarstw.

Tło historyczne

Pod koniec XVIII wieku Rzeczpospolita Obojga Narodów znalazła się w głębokim kryzysie politycznym i gospodarczym. Kraj był osłabiony przez liberum veto, które uniemożliwiało podejmowanie jakichkolwiek reform, a także przez silne wpływy sąsiednich państw: Rosji, Prus i Austrii. I rozbiór Polski w 1772 roku pokazał, że jeśli nic się nie zmieni, Polska może całkowicie zniknąć z mapy Europy.

W odpowiedzi na tę sytuację, oświeceniowi myśliciele, reformatorzy i patrioci dążyli do naprawy ustroju państwa. Efektem tych starań było opracowanie i uchwalenie Konstytucji 3 Maja – pierwszej w Europie i drugiej na świecie (po konstytucji amerykańskiej) nowoczesnej ustawy zasadniczej.

Autorzy Konstytucji

Głównymi autorami Konstytucji 3 Maja byli król Stanisław August Poniatowski, marszałek Sejmu Wielkiego Stanisław Małachowski, oraz wybitni reformatorzy: Ignacy Potocki i Hugo Kołłątaj. Dokument powstał w atmosferze tajemnicy, aby zapobiec interwencji sił przeciwnych reformom, zarówno wewnątrz kraju, jak i poza jego granicami.

Najważniejsze postanowienia Konstytucji 3 Maja

Konstytucja 3 Maja wprowadzała szereg nowoczesnych i dalekosiężnych reform:

• Zniesienie liberum veto, które wcześniej paraliżowało pracę sejmu.
• Wprowadzenie trójpodziału władzy: na władzę ustawodawczą (Sejm), wykonawczą (król i Straż Praw) i sądowniczą.
• Dziedziczność tronu, co miało zapewnić większą stabilność państwa.
• Zwiększenie praw mieszczan oraz ochrona chłopów, choć nie zniesiono jeszcze poddaństwa.
• Uznanie religii katolickiej za dominującą, przy jednoczesnym zapewnieniu tolerancji religijnej.

Znaczenie i dziedzictwo

Choć Konstytucja obowiązywała zaledwie 14 miesięcy (została obalona przez konfederację targowicką i wkroczenie wojsk rosyjskich), pozostaje symbolem polskiego dążenia do wolności, sprawiedliwości i niezależności. Dziś jest źródłem narodowej dumy i przykładem, że Polacy w trudnych czasach potrafili wykazać się mądrością, odwagą i troską o dobro wspólne.

Obchody w naszej szkole

Dnia 30 kwietnia 2025 r. w naszej szkole odbyła się uroczysta akademia upamiętniająca 234. rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja – jednego z najważniejszych wydarzeń w historii Polski. Była to doskonała okazja, aby wspólnie uczcić pamięć o doniosłym akcie prawnym, który stał się symbolem dążeń niepodległościowych i narodowej jedności.

Uroczystość rozpoczął pan dyrektor Robert Pantera, który serdecznie powitał całą społeczność szkolną – uczniów, nauczycieli oraz gości. W swoim przemówieniu podkreślił znaczenie patriotyzmu, pamięci o przeszłości oraz szacunku dla polskich tradycji i bohaterów narodowych. Zwrócił również uwagę na rolę organizacji społecznych, takich jak PTG Sokół Dąbrowa Tarnowska, które od pokoleń pielęgnują wartości narodowe, krzewią ducha obywatelskości i wspierają dążenia do wolności.

Następnie pani Agnieszka Kogut przedstawiła historyczne tło uchwalenia Konstytucji 3 Maja, przybliżając uczniom realia XVIII-wiecznej Rzeczypospolitej oraz znaczenie samego aktu konstytucyjnego. Jej wystąpienie było nie tylko lekcją historii, ale również refleksją nad współczesnym znaczeniem demokracji i odpowiedzialności obywatelskiej.

W części artystycznej uczniowie klas 4TLE, 1LO i 1c zaprezentowali montaż słowno-muzyczny, który ukazał ducha epoki oraz wzniosłość idei przyświecających twórcom Konstytucji. Występom towarzyszyła oprawa muzyczna przygotowana przez szkolny zespół „Falcons”. Nad przygotowaniem tej części akademii czuwali nauczyciele: pani Justyna Świderska, pani Katarzyna Kawa oraz pan Łukasz Witek.

Podczas uroczystości odbyło się również wręczenie dyplomów i nagród laureatom konkursu Dyktando Stulecia, zorganizowanego w ramach obchodów 100-lecia Szkolnictwa Zawodowego w Dąbrowie Tarnowskiej. Zwycięzcom serdecznie gratulujemy wiedzy i zaangażowania.

Dziękujemy wszystkim uczniom, nauczycielom i organizatorom za włożoną pracę, obecność i wspólne świętowanie. Dzięki takim wydarzeniom pielęgnujemy pamięć o przeszłości i budujemy tożsamość naszej szkolnej wspólnoty.

Samorząd Gminy Dąbrowa Tarnowska wraz z Samorządem Powiatu Dąbrowskiego serdecznie zapraszają na uroczyste obchody 234. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja, które odbędą się 4 maja 2025 roku (tj. niedziela) w Dąbrowie Tarnowskiej.