11 kwietnia 2024 r. w Dąbrowskim Domu Kultury odbył się XXI Dzień Pamięci o Holocauście i Przeciwdziałaniu Zbrodniom przeciwko Ludzkości „Nie masz już w Polsce żydowskich miasteczek”. Wydarzenie organizowane jest już od ponad 20 lat i ma na celu uczczenie pamięci bohaterów warszawskiego getta oraz obywateli Powiśla Dąbrowskiego, którzy zginęli w czasie Holocaustu. Do II wojny światowej w Dąbrowie Tarnowskiej żyło bowiem około 2500 Żydów, a w powiecie 7 tysięcy. Holocaust przeżyło jedynie około 150 Żydów z Dąbrowy i okolicy ukrytych w ponad 30 miejscach w powiecie. Za pomoc im zapłaciły życiem sześćdziesiąt dwie osoby. Wspominaliśmy te wydarzenia i wskazywaliśmy na potrzebę działań edukacyjnych dotyczących bolesnych rozdziałów z naszej przeszłości, które mogą przyczyniać się do budowania większej świadomości obywatelskiej u młodych ludzi.
Uroczystość XXI Dnia Pamięci o Holokauście i Zbrodniach Przeciwko Ludzkości zorganizował Zespół Szkół im. K.K. Baczyńskiego oraz Dąbrowski Dom Kultury. Patronat honorowy nad imprezą przyjęli Lesław Wieczorek – Starosta Dąbrowski i Krzysztof Kaczmarski – Burmistrz Dąbrowy Tarnowskiej. Uroczystego otwarcia imprezy, którą prowadzili Jolanta Stelmach (koordynator i pomysłodawca) i Paweł Chojnowski (dyrektor DDK i współorganizator), dokonał Dyrektor Zespołu Szkół im. K.K. Baczyńskiego w Dąbrowie Tarnowskiej Robert Pantera.
W wydarzeniu wzięli udział: Katarzyna Mitka II Małopolska Wicekurator Oświaty, Krzysztof Kaczmarski Burmistrz Dąbrowy Tarnowskiej, Krzysztof Bryk Wicestarosta Dąbrowski, Marta Chrabąszcz Przewodnicząca Rady Powiatu Dąbrowskiego, przedstawiciele władz gminy i powiatu, dyrektorzy szkół i instytucji, nauczyciele, licznie zgromadzona młodzież szkół podstawowych i średnich powiatu dąbrowskiego oraz grupa uczniów szkoły średniej ze Stanów Zjednoczonych pod przewodnictwem Shalmiego Barmore’a i Colleen Tambuscio.
Na tegoroczny Dzień Pamięci złożyło się kilka wydarzeń. Jednym z nich były występy uczniów ze szkół podstawowych i średnich Powiśla Dąbrowskiego na scenie DDK. Młodzież rywalizowała w recytacji, śpiewie i układach tanecznych, których repertuar nawiązywał do tematyki żydowskiej. Odbył się również konkurs fotograficzny. Przygotowano także degustację potraw żydowskich. Ponadto w ramach XXI Dnia Pamięci uczestnicy wydarzenia wzięli udział w ogólnopolskiej „Akcji Żonkil”.
Oprócz tego wspominano Alexa Dancyga, którego los pozostaje nieznany. Jerzy Stelmach przybliżył jego postać:
Alex urodził się w 1948 r. w Warszawie jako syn ocalonych z Holocaustu. Gdy miał 9 lat wyjechał z rodzicami do Izraela. Tam ukończył szkołę średnią i jako nastolatek zaangażował się w pracę organizacji młodzieżowej „Ha-Szomer Ha-Cair”. Poszedł do kibucu Nir Oz. Między innymi z założeń ta organizacja postawiła sobie za cel przemienienie Izraela, tej półpustynnej ziemi, w krainę mlekiem i miodem płynącą. Przez kilkadziesiąt lat był pracownikiem kibucu i odpowiedzialny był za nawadnianie. Kibuc Nir Oz przylega do strefy Gazy, która rozciąga się w odległości takiego dłuższego spaceru od domu, w którym mieszkał Alex. Na tych polach pracowało wielu pracowników, również Arabów, Palestyńczyków mieszkających w strefie Gazy. Mówię dziś o Alexie, bo Alex jest patronem tego, co robimy przez wiele lat, jest dobrym duchem. To on był inicjatorem i pomysłodawcą tego, że młodzież izraelska, która co roku przyjeżdża w ramach swojego programu edukacyjnego odwiedzać Polskę. W latach 80 to właśnie Alex, polski Żyd, poszedł do ministerstwa i mówi: „słuchajcie, w Polsce oprócz obozów zagłady, oprócz grobów masowych są również ludzie i warto by było się z nimi spotkać”. I tutaj właśnie efektem tego był chociażby realizowany program „Bliżej siebie”. Zaczął się z inicjatywy Ministerstwa Edukacji oraz Ośrodka Rozwoju Edukacji. W skutek tych działań kilkadziesiąt szkół w Polsce było odwiedzanych przez młodzież izraelską i oczywiście było to okazją do wymiany poglądów, do wymiany myśli, ale również do spędzenia miło czasu wzajemnie i do lepszego przede wszystkim poznania się wzajemnie, dlatego, że jak mówił jeden mądry człowiek: „ignorance is the root to all evil” (niewiedza jest korzeniem wszelkiego zła). Alex jest również człowiekiem, który kształci edukatorów izraelskich. Alex był tym, który uważał, że należy budować mosty, przerzucać mosty i przynajmniej próbować budować wzajemne porozumienie. Wielokrotnie odwiedzał Dąbrowę Tarnowską. Był w naszej szkole wielokrotnie, był też w Liceum Ogólnokształcącym. Alex jest wielki erudytą: jego dwie pasje to historia Polski i sport. Alex jest typem rozmówcy w stylu sokratejskim. Zadaje trudne pytania; dla niego nic nie jest pewne i porozumienie, czy prawda, wg niego, rodzi się zawsze w dialogu. Największą pasją Alexa są spotkania z młodzieżą. Oczywiście tutaj jest naprawdę sobą. Ale przede wszystkim jest człowiekiem, który – mimo swojego wieku; przecież ma przeszło 75 lat dzisiaj – znajduje drogę do serc młodzieży. Jest jednym z nas. Wielokrotnie był nagradzany, otrzymał wysokie odznaczenia od prezydenta RP. 14 marca tego roku, miesiąc temu, w warszawskiej synagodze otrzymał medal orła Jana Karskiego. Alex nie mógł odebrać oznaczenie – w jego imieniu odbierał odznaczenie syn, Yuval Dancyg. 10 marca tego roku pojawiła się w izraelskiej telewizji wiadomość, że Alex nie żyje, że został zabity podczas bombardowania i taką wiadomość przekazano rodzinie, a następnie taką wiadomość zdementowano. Następnego dnia powiedziano, że nie ma dowodów na to, że Alex zginął i że uważany jest wciąż za żywego. Oczywiście Alex został uprowadzony 7 października 2023 r. przez terrorystów, którzy zaatakowali Izrael; zaatakowali te tereny kibucu Nir Oz. Wielu ludzi zostało zamordowanych, ale 1/4 mieszkańców kibucu została porwana i wielu do dziś dnia znajduje się w niewoli. Alex jest wciąż w naszych sercach. Mamy nadzieję, że też jeszcze zasiądzie przy naszym stole.
Na scenie DDK odbyły się przesłuchania konkursowe. W konkursie recytatorskim wzięło udział 31 osób. 17 uczniów zaprezentowało swoje umiejętności wokalne. Wystąpiły 3 zespoły taneczne. Panie, Elżbieta Czosnyka i Barbara Smaś, pełniące funkcję jurorek, wyłoniły laureatów artystycznych zmagań.
WYNIKI
Konkurs Fotograficzny:
I miejsce: Oliwia Kaczmarczyk SP w Borkach
II miejsce: Dominik Garon SP w Żabnie
III miejsce: Dominka Gut ZSP w Dąbrowie Tarnowskiej, Maciej Sołtys SP w Szczucinie
Wyróżnienie: Kacper Sajdera SP w Gruszowie Wielkim.
Konkurs Tańca:
I miejsce: Zespół „Chochliki” SP w Gruszowie Wielkim
II miejsce: Zespół taneczny z SP w Nieczajnie
III miejsce: Zespół „Fuego” SP 3 w Dąbrowie Tarnowskiej
Konkurs Wokalny w kategorii szkół średnich:
I miejsce: Magdalena Waryas ZS im. K.K. Baczyńskiego w Dąbrowie Tarnowskiej
II miejsce: Magdalena Otfinowska I LO w Dąbrowie Tarnowskiej
III miejsce: Karol Zawiślak ZS im. K.K. Baczyńskiego w Dąbrowie Tarnowskiej
Wyróżnienie: Natalia Banaś ZS im. K.K. Baczyńskiego w Dąbrowie Tarnowskiej
Konkurs Wokalny w kategorii szkół podstawowych:
I miejsce: Zofia Ciećko SP nr 2 w Dąbrowie Tarnowskiej, Zespół wokalno – instrumentalny w Oleśnie
II miejsce: Martyna Pater SP nr 3 w Dąbrowie Tarnowskiej, Joanna Piątek SP w Oleśnie
III miejsce: Laura Kądzielawa SP nr 2 w Dąbrowie Tarnowskiej, Milena Łos SP w Dąbrówkach Breńskich
Wyróżnienie: Jakub Fronc SP w Nieczajnie Górnej, Karol Urban (osobowość sceniczna) SP w Gruszowie Wielkim
Konkurs Recytatorski w kategorii szkół średnich:
I miejsce: Magdalena Patryjak ZS im. K.K. Baczyńskiego w Dąbrowie Tarnowskiej
II miejsce: Maria Misiaszek I LO w Dąbrowie Tarnowskiej
III miejsce: Oliwia Fijał ZSP w Brniu
Wyróżnienie: Angelika Garstka I LO w Dąbrowie Tarnowskiej
Konkurs Recytatorski w kategorii szkół podstawowych:
I miejsce: Marcin Gadziała SP Smęgorzów, Judyta Kądzielawa SP 2 w Dąbrowie Tarnowskiej
II miejsce: Blanka Pietras SP 1 w Dąbrowie Tarnowskiej, Kinga Fido SP 1 w Dąbrowie Tarnowskiej, Patryk Ziejarowski SP w Zarzeczu Dużym
III miejsce: Wiktoria Węgiel SP w Zarzeczu Dużym, Magdalena Wadas SP w Woli Mędrzechowskiej, Wiktoria Szczygieł z SP w Borkach.
Wyróżnienie: Magdalena Sytoń SP nr 2 w Dąbrowie Tarnowskiej, Karol Sak SP w Lipinach, Magdalena Bednarz SP w Pilczy Żelichowskiej, Anna Białek SP w Dąbrówkach Breńskich, Bartosz Buła SP w Zabrniu
Gratulujemy wszystkim uczestnikom i ich opiekunom, a przede wszystkim laureatom konkursów i zapraszamy do udziału w następnej edycji.
